संत्री विकणाऱ्या ६४ वर्षीय व्यक्ती हरेकला हजब्बा यांना देशाचा चौथा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार पद्मश्रीने सन्मानित करण्यात आले आहे.राष्ट्रपती रामनाथ कोविंद यांनी सोमवारी राष्ट्रपती भवनाच्या दरबार हॉलमध्ये झालेल्या कार्यक्रमात कर्नाटकातील रहिवासी हजबा यांना हा सन्मान दिला. सामाजिक कार्यांतर्गत येणाऱ्या शैक्षणिक क्षेत्रातील योगदानाबद्दल हजबा यांना हा पुरस्कार प्रदान करण्यात आला.
‘अक्षर संत’ म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या हजबा यांना शालेय शिक्षण मिळाले नाही.एकदा ते काही परदेशी पर्यटकांना भेटले,त्यांनी त्यांना इंग्रजीत संत्र्याची किंमत विचारली.मात्र त्याची किंमत सांगता आली नाही.त्यानंतर त्यांना खूप लाज वाटली.ते म्हणाले, ‘मी अनेक वर्षांपासून विकत असलेल्या फळाची किंमतही सांगू शकलो नाही याची मला खूप लाज वाटली’.
यानंतर त्यांच्या मनात शाळा सुरू करण्याचा विचार आला. त्यांच्या न्यूपाडापू गावात शाळा नसल्याने गावातील सर्व मुले शालेय शिक्षणापासून वंचित होती.हजबा यांना नको होते की त्यांनी जे भोगले,तेच पुढच्या पिढ्यांनीही भोगावे.यानंतर त्यांनी सन २००० मध्ये संत्री विकून जमवलेल्या भांडवलाने गावाचा चेहरामोहरा बदलला आणि मुलांना शालेय शिक्षण मिळावे म्हणून एक एकरात शाळा बांधली.गरजू मुलांसाठी त्यांनी प्राथमिक शाळा काढली.भविष्यात त्यांच्या गावात प्री-विद्यापीठ महाविद्यालय व्हावे,असे त्यांचे स्वप्न आहे. त्यांच्यासोबत त्यांचा पुतण्याही राष्ट्रपती भवनात होता.
हरेकला हजबा यांची कथा?
खूप वर्षांपूर्वीची गोष्ट होती. हरेकला हजबा हे नेहमीप्रमाणे संत्री विकत होते. तेवढ्यात एक परदेशी पर्यटक त्याच्याकडे आला आणि त्याने संत्र्याची किंमत विचारली. पण हरेकला काही समजले नाही. त्या पर्यटकाला संत्र्याची किंमतही सांगता आली नाही. या प्रकरणाचा त्यांना इतका लाजिरवाणा वाटला की त्यांनी मोठा निर्णय घेतला.
द बेटर इंडिया नावाच्या वेबसाईटच्या वृत्तानुसार, या घटनेनंतर हरेकला हजबा यांनी आपल्या गावातील येणाऱ्या पिढीला आपल्यासारखी लाज वाटू नये यासाठी शाळा बांधण्याची शपथ घेतली. त्यामुळेच हरेकलाने तिची रोजची कमाई शाळा उभारण्यासाठी वापरली.२००० साली हरेकला यांनी हा पराक्रम केला होता.आयुष्यभराच्या कमाईतून त्यांनी गावात शाळा उघडली.समाजाप्रती त्यांचे अतुलनीय समर्पण भारत सरकारने ओळखले आणि त्यांना पद्मश्री देऊन सन्मानित केले.
हरेकला सांगतात की,त्यांना शिक्षणाची संधी कधीच मिळाली नाही आणि गावातील मुलांचीही अशीच अवस्था व्हावी अशी त्यांची इच्छा नव्हती. मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, हरेकला हजबा गावातील मुलांनाही योग्य शिक्षण मिळत नव्हते. त्यामुळेच आपली कमाई वाचवून त्याच्यासाठी शाळा सुरू करण्याचा निर्णय घेतला.
न्यूज १८ च्या बातमीनुसार,हजबा यांची निम्न प्राथमिक शाळा सुरुवातीला मशिदीतून चालवली जात होती.ज्याला लोक हजबा आवरा शेले या नावाने ओळखतात.काही काळानंतर जिल्हा प्रशासनाने हजबाला ४० सेंटीमीटर जमीन दिली. त्यानंतर तेथे वर्गखोली बांधण्यात आली.हजबा यांना पुढे त्यांच्या गावात प्री-युनिव्हर्सिटी कॉलेज बांधायचे आहे.
जानेवारी २०२० मध्येच हरेकला हजबा यांना पद्मश्री पुरस्कार मिळणार असल्याची घोषणा करण्यात आली होती.मात्र कोरोना महामारीमुळे हा सोहळा होऊ शकला नाही.
