“इच्छा तेथे मार्ग” जिथे इच्छा असते तिथे मार्ग असतो असे म्हणतात.जे लोक आपले ध्येय साध्य करण्यासाठी काहीही करण्यास तयार असतात त्यांना ही म्हण सुसंगत आहे.अशीच एक कथा आहे केरळच्या कोची येथे राहणाऱ्या विनिता राफेल या तरुण उद्योजिकाची.त्यांचे लहानपणापासून शिक्षका व्हायचे स्वप्न होते,मुलांबरोबर काम करायचे आणि त्यांना नव-नवीन गोष्टी शिकवायच्या होत्या.त्यांनी त्यांचे स्वप्न देखील पूर्ण केले,परंतु नशिबाच्या मनात कदाचित काहीतरी वेगळेच होते.विनिताला फक्त दोन वर्षांसाठी तिचे आवडते काम करता आले.वर्ष २०१६ मध्ये पाठीच्या तीव्र वेदनांमुळे त्यांना शिक्षिकेची ही नोकरी सोडावी लागली आणि तेथूनच स्वप्नांची उड्डाण सुरू झाली.
पाठदुखीमुळे शिक्षिकेची नोकरी सोडावी लागली…
कोचीच्या नेट्टूरमध्ये राहणाऱ्या विनिता म्हणाल्या,“डॉक्टरांनी सांगितले की माझ्या पाठीच्या कण्यामध्ये हर्नियेटेड डिस्क आहे,ज्यामुळे मी जास्त काळ उभे राहू शकत नाही आणि चालु शकत नाही.डिस्क पुढे गेल्यावर माझ्या पाठीला असह्य वेदना झाल्या.त्यावेळी माझ्याकडे नोकरी सोडण्याशिवाय दुसरा पर्याय नव्हता.मला वर्गात बराच वेळ उभे राहणे कठीण होते,म्हणून मला नोकरी सोडावी लागली.या घटनेनंतर त्या खूपच तुटल्या होत्या.त्या म्हणाल्या,’मला नेहमीच शिक्षक व्हायचे होते आणि त्यासाठी मी माझ्या आयुष्यात खूप प्रयत्न केले.जेव्हा मला हा आजार झाला तेव्हा मी निराश झाले. माझ्यामध्ये नकारात्मकता येऊ लागली आणि वाटले की मला त्यापासून लक्ष हटवण्यासाठी काहीतरी करावे लागेल.
फॅब्रिक पेंटिंगमध्ये सापडले समस्येचे निराकरण…
या नकारात्मकतेतून बाहेर पडण्यासाठी विनिता यांनी काही रचनात्मक काम करण्याचा विचार केला.त्या कलाकारांच्या कुटुंबाशी संबंधित आहे,म्हणून त्यांना त्यांच्या समस्येचे समाधान लगेच सापडले.कॉलेजच्या दिवसांमध्ये,विनिता एका प्रोजेक्टसाठी फॅब्रिक पेंटिंग करत होत्या,म्हणून त्यांनी त्यालाच समोर नेण्याचा विचार केला.त्यांनी आईच्या जुन्या साड्यांवर चित्र काढायला सुरुवात केली.एकदा त्यांनी स्वतःची रंगवलेली साडी नेसली तेव्हा लोकांनी त्यांच्या सुंदर रचनेची प्रशंसा केली आणि ती बनवणाऱ्या कलाकाराबद्दल विचारायला सुरुवात केली.यानंतर साड्यांवर चित्र काढण्याचे आदेश त्याच्याकडे येऊ लागले.अशाप्रकारे विनिताने ज्या कामाला स्वतःला खुश करायला सुरुवात केली होती,त्याला वेगळे वळण मिळाले.त्यांच्या कुटुंबीयांच्या आणि मित्रांच्या मदतीने विनिताने नवीन व्यवसाय स्वीकारला आणि ड्रेस डिझायनर बनल्या.त्यांच्या छंदाला आपला व्यवसाय बनवून,विनिता ह्या आज लोकांकडून केवळ प्रशंसा मिळवत नाही,तर दरमहा सुमारे ३० हजार रुपये कमवत आहे.
साडी पेंटिंग हे त्यांच्या कमाईचे साधन बनले…
३३ वर्षीय विनीता सांगते,’मी माझ्या आयुष्यात कधी चित्रकला शिकली नाही,पण माझ्या कुटुंबाचा या कलेशी संबंध आहे.माझे पालक आणि भाऊ खूप चांगली चित्रे काढतात त्यामुळे माझ्यासाठी हे नवीन काम नाही.जेव्हा मी माझी रंगवलेली साडी घातली,तेव्हा लोक विचारू लागले की मी त्यांच्यासाठी करू शकतो का? यामुळे मला हे काम करण्याची प्रेरणा मिळाली आणि लवकरच मला खूप ऑर्डर मिळू लागल्या.महिला त्यांच्या साड्या रंगविण्यासाठी कोणतीही किंमत मोजायला तयार होत्या.’यानंतर विनिताने हे काम व्यवसायात बदलण्याचा विचार केला.त्या हे काम घरून करू शकत होत्या आणि यात त्यांना त्यांची सर्जनशीलता दाखवण्याची संधीही मिळत होती.याशिवाय त्या आर्थिकदृष्ट्या स्वतंत्रही झाल्या होत्या.मित्रांच्या मदतीने विनिताने सप्टेंबर २०१६ मध्ये ओणम सणाच्या वेळी त्यांच्या साड्यांचे प्रदर्शन लावण्याचा विचार केला,जेणेकरून त्या आपला व्यवसाय वाढवू शकेल.त्या म्हणत्या,“येथूनच हाताने रंगवलेली साडी सुरू झाली.प्रत्येकाला माझे डिझाईन आवडले आणि मला केरळच्या बाहेरूनही ऑर्डर येऊ लागल्या.
विनिता ह्या यूट्यूबद्वारे आणि भावाच्या मदतीने पुढे गेल्या…
त्यांच्या चित्रांना अधिक प्रदर्शित करण्यासाठी,विनिता यू ट्यूब वर फॅब्रिक पेंटिंगचे व्हिडिओ पाहतात.त्यांचा भाऊ विपिन राफेलही त्याला या कामात मदत करतो.विनिता म्हणते, “अशा अनेक गोष्टी आहेत ज्या तुम्ही आधी शिकू शकता आणि नंतर शिकू शकता.पण जेव्हा व्यवसायाचा प्रश्न येतो तेव्हा बहुतेक गोष्टी तुम्ही तुमच्या स्वतःच्या अनुभवातून शिकता.आर्थिक संघर्ष,ग्राहकांशी संपर्क ठेवणे आणि नवे संपर्क करणे हे स्वतःचा व्यवसाय सुरू केल्याशिवाय शक्य नाही.
शेवटी त्या विनिता त्यांच्या यशाबद्दल म्हणतात,’लोक नेहमी तुम्हाला परावृत्त करतील आणि तुम्ही जे काही करता त्यात दोष शोधू,पण जर तुम्ही काही करण्याचा निश्चय केलात,तर कोणीही तुमच्या मार्गात येऊ शकत नाही.तुम्ही तुमची स्वप्ने पूर्ण करण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.
