जरी टिपू सुलतानच्या नावाने इतिहासाच्या पानावर वाद चालू असला तरी इतिहासाच्या पानावरून टिपू सुलतानचे नाव मिटवणे अशक्य आहे हे नाकारता येत नाही.टिपू सुलतानचा जन्म २० नोव्हेंबर १७५० रोजी कर्नाटकातील देवनहल्ली येथे झाला.त्यांचे खरे नाव ‘फतेह अली’ हे होते परंतु त्यांना टिपू या नावानेच ओळखले जात.
त्याच्या वडिलांचे नाव हैदर अली आणि आईचे नाव फखरुन्निसन होते.त्यांचे वडील म्हैसूर राज्याचे सैनिक होते पण त्यांच्या ताकदीच्या जोरावर ते १७६१ मध्ये म्हैसूरचे शासक बनले.इतिहास टिपू सुलतानला केवळ एक सक्षम शासक आणि योद्धा म्हणून पाहत नाही,तर तो एक विद्वान देखील होता.
त्याच्या शौर्याने प्रभावित होऊन त्याचे वडील हैदर अली यांनी त्यांना शेर-ए-म्हैसूर ही पदवी बहाल केली.टिपू सुलतान ४ मे १७९९ रोजी ब्रिटिशांशी लढताना श्रीरंगपट्टणाचा बचाव करताना मरण पावले.
जाणून घ्या टिपू सुलतानशी संबंधित या खास गोष्टी…
१. टीपू सुलतान हा जगातील पहिला क्षेपणास्त्र माणूस मानला जातो.बीबीसीच्या एका वृत्तानुसार,टिपू सुलतानचे रॉकेट लंडनच्या प्रसिद्ध विज्ञान संग्रहालयात ठेवण्यात आले आहेत.१८ व्या शतकाच्या उत्तरार्धात ब्रिटीशांनी ही रॉकेट्स सोबत घेतली.
२. अनेक युद्धांमध्ये टिपूचा पराभव झाल्यानंतर मराठ्यांनी आणि निजामाने इंग्रजांशी तह केला होता.अशा स्थितीत टिपूने ब्रिटिशांना एक तह करण्याचा प्रस्तावही दिला.तसे, ब्रिटिशांनाही टिपूचे सामर्थ्य कळले होते,म्हणून त्यांनाही गुप्त मनाने एक करार हवा होता.मार्च १७८४ मध्ये दोन्ही बाजूंच्या वाटाघाटी झाल्या आणि त्याचा परिणाम म्हणून ‘मंगलोरचा करार’ संपन्न झाला.
३.टिपू सुलतान यांनी वयाच्या १८ व्या वर्षी ब्रिटिशांविरुद्ध झालेले पहिले युद्ध जिंकले होते.
4. ‘पलक्कड किल्ला’ ‘टिपूचा किल्ला’ या नावानेही प्रसिद्ध आहे.हे पलक्कड शहराच्या मध्यवर्ती भागात वसलेले आहे.हा किल्ला १७६६ मध्ये बांधले गेले.हा किल्ला भारतीय पुरातत्व सर्वेक्षण अंतर्गत संरक्षित स्मारक आहे.
5. टिपू सुलतान स्वतःला नागरिक टिपू म्हणत असे.
त्यांच्या नावावरून का होतात वाद…
हिंदू संघटना दावा करतात की टिपू धर्मनिरपेक्ष नव्हता,परंतु असहिष्णु आणि निरंकुश शासक होता.दक्षिणेतील औरंगजेबानेच लाखो लोकांचे धर्मांतर केले आणि मोठ्या संख्येने मंदिरे पाडली.२०१५ मध्ये,आरएसएसचे मुखपत्र पाचजन्य मध्ये,टिपूला दक्षिणेचा औरंगजेब म्हणून वर्णन केले गेले आहे, टीपू सुलतानच्या जयंतीच्या विरोधात,ज्यांनी जबरदस्तीने लाखो लोकांचे धर्मांतर केले.
१९ व्या शतकात, ब्रिटिश सरकारचे अधिकारी आणि लेखक विल्यम लोगान यांनी त्यांच्या ‘मलबार मॅन्युअल’ या पुस्तकात लिहिले की, टीपू सुलतानने आपल्या ३०,००० सैनिकांसह कालीकटमध्ये कहर कसा निर्माण केला. टिपू सुलतानने पुरुष आणि स्त्रियांना आणि त्यांच्या मुलांना गळ्यात धरणीवर फाशी दिली.
या पुस्तकात विल्यमने टिपू सुलतानवर मंदिर, चर्च तोडणे आणि जबरदस्तीने लग्न करणे असे अनेक आरोप केले आहेत. १९६४ मध्ये येथे प्रकाशित झालेल्या ‘लाइफ ऑफ टिपू सुलतान’ या पुस्तकात असे म्हटले आहे की सुलतानने मलबार प्रदेशातील एक लाखांहून अधिक हिंदू आणि ७०,००० हून अधिक ख्रिश्चनांना इस्लाम स्वीकारण्यास भाग पाडले.
जरी त्याच्यावर जातीय दृष्टिकोनातून आरोप होत असले तरी टीपू सुलतानला जगातील पहिला क्षेपणास्त्र माणूस म्हटले जाते.बीबीसीच्या अहवालानुसार,भारताच्या क्षेपणास्त्र कार्यक्रमाचे जनक एपीजे अब्दुल कलाम यांनी त्यांच्या ‘विंग्स ऑफ फायर’ या पुस्तकात लिहिले आहे की त्यांनी नासाच्या केंद्रात टिपूच्या सैन्याचे रॉकेट पेंटिंग पाहिले होते.
टिपू सुलतान यांचा मृ’त्यू…
इंग्रज हे टिपू सुलतानचा सर्वात मोठा शत्रू.टिपू सुलतान नेपोलियन सोबत मिळून अनेक सल्ले,मसलती करत असे हेच इंग्रजांना असह्य होते.टिपू सुलतान आपल्या विरुद्ध काही पाऊल उचलन्या अगोदरच आपण पाऊले उचलावी असे इंग्रजांनी ठरवले.
शत्रुचा शत्रू म्हणजे मित्र हे आपल्याला माहीतच आहे.त्याचाच फायदा घेत इंग्रजांनी निजाम आणि मराठ्यांना टिपू सुलतानाच्या विरुद्ध म्हणजे इंग्रजांच्या बाजूने केले.इंग्रज,निजाम यांची एकत्र मिळून ५०,००० श्रीरंगपट्टणमला लढण्यास तयार झाली होती.यामध्ये इंग्रजांचे सैन्य फार कमी होते ते म्हणजे ४००० च्या आसपास.बाकी सगळे निजाम आणि मराठा यांचे सैन्य होते.त्याविरुद्ध टिपू सुलतानाचे सैन्य ३०,००० इतकेच होते.
शत्रूला भीती होती ती म्हणजे टिपू सुलतान यांच्या सेनेत असणाऱ्या रॉकेटची असे म्हंटले जाते की हे रॉकेट साधारणता २ किमी असणारे लक्ष सहज भेदू शकेल इतके सक्षम होते.काही इतिहासकार असे म्हणतात की टिपू सुलतान यांचा प्रधान मीर सादक याने इंग्रजांना टिपू सुलतान यांच्या रणनीतीची खडानखडा माहिती दिली होती.
त्यामुळे इंग्रजांनी टिपू सुलतान आणि त्यांच्या सैन्याला तयारीसाठी वेळ न देताच युद्धाला सुरुवात केली.अशा वेळी मंत्रिमंडळाने टिपू सुलतानला भुयारी मार्गाने निघून जाण्याचा सल्ला दिला परंतु शेळ्या-मेंढ्या सारखे जगण्यापेक्षा वाघासारखे एक दिवस जगलेले चांगले.असे म्हणून टिपू सुलतान लढाईला तयार झाले.
शेवटी टिपू सुलतान लढाईत उतरले आणि शत्रूवर तुटून पडले.त्यांच्या अंगावर खुप साऱ्या जखमा झाल्या होत्या परंतु तरीही कसलीही पर्वा न करता ते एकटेच वाघासारखे लढत राहिले.
शेवटी ४ मे १७९९ रोजी वयाच्या ४८ व्या वर्षी कर्नाटकातील श्रीरंगपट्टण येथे ब्रिटिशांनी टिपू सुलतानची अत्यंत धूर्तपणे हत्या केली.हत्येनंतर ब्रिटिशांनी त्यांची तलवार त्यांच्यासोबत ब्रिटनला नेली.टिपूच्या मृत्यूनंतर संपूर्ण राज्य इंग्रजांच्या हातात आले.
